واحد پردازش مرکزی (CPU) ، که به آن پردازنده مرکزی یا اصلی یا فقط پردازنده نیز گفته می شود ، مدار الکترونیکی است که دستورالعمل های متشکل از یک برنامه کامپیوتری را اجرا می کند. CPU عملیات محاسباتی ، منطقی ، کنترل و ورودی/خروجی (I/O) مشخص شده توسط دستورالعمل های برنامه را انجام می دهد. این با اجزای خارجی مانند حافظه اصلی و مدار ورودی/خروجی و پردازنده های تخصصی مانند واحدهای پردازش گرافیکی در تضاد است

شکل ، طراحی و پیاده سازی CPU ها در طول زمان تغییر کرده است ، اما عملکرد اساسی آنها تقریباً بدون تغییر باقی مانده است. اجزای اصلی یک CPU شامل واحد منطق حسابی (ALU) است که عملیات حساب و منطق را انجام می دهد ، ثبت پردازنده هایی که عملوندها را به ALU ارائه می دهد و نتایج عملیات ALU را ذخیره می کند و یک واحد کنترل که واکشی (از حافظه) و اجرا را تنظیم می کند. دستورالعمل ها را با هدایت عملیات هماهنگ ALU ، ثبت ها و سایر اجزاء انجام دهید

اکثر CPU های مدرن بر روی ریزپردازنده های مدار مجتمع (IC) پیاده سازی می شوند ، با یک یا چند CPU روی یک تراشه IC تک فلزی-اکسید-نیمه هادی (MOS). تراشه های ریزپردازنده با CPU های متعدد پردازنده های چند هسته ای هستند. CPU های فیزیکی جداگانه ، هسته پردازنده ، همچنین می توانند چند رشته ای باشند تا CPU های مجازی یا منطقی اضافی ایجاد شوند